رشد انسان تحت تأثیر والدین و ژن‌های ما است، اما کاملاً توسط آنها تعیین نمی‌شود . کودکان ممکن است دارای شخصیت های بسیار متفاوت و نقاط قوت و ضعف متفاوتی نسبت به نسل قبل از آنها باشند. مراقبان باید به ویژگی های متمایز فرزندان خود و سرعت رشد آنها توجه داشته باشند و تصور نکنند که رویکرد فرزندپروریکه برای مادران و پدران خود کار کرده اند در خانواده های خود نیز به همان اندازه موفق خواهند بود. والدین و محیط های خانه ای که ایجاد می کنند نیز می توانند تأثیر مهمی بر رشد کودک داشته باشند.

 در واقع، محیط خانه کودک می‌تواند بر روش‌هایی که برخی از ویژگی‌های ژنتیکی خود را نشان می‌دهند، یا اگر اصلاً نشان می‌دهند، تأثیر بگذارد. مراقبانی که رویکردی ثابت دارند، صمیمی هستند و می توانند به کودکان احساس امنیت بدهند، عموماً بیشترین تأثیر مثبت را بر رشد کودک دارند. برآوردن نیازهای جسمی و غذایی کودک نیز ضروری است زیرا تحقیقات نشان می دهد که غفلت در دوران کودکی می تواند رشد را مختل کند، شاید حتی بیشتر از سوء استفاده. اما والدین تنها تأثیرگذار در زندگی کودک نیستند: خواهر و برادر، پدربزرگ و مادربزرگ، همسایه ها، همسالان، افراد مشهور،

رشد سالم می تواند با سوء استفاده و غفلت، که ممکن است رشد شناختی و زبانی و اجتماعی شدن را مختل کند و به ویژه توانایی کودک را برای ایجاد اعتماد یا عزت نفس ، یا ایجاد روابط سالم با دیگران، مختل کند. اثرات سوء استفاده یا بی توجهی اغلب برای سال ها باقی می ماند، اما آنها به تنهایی آینده کودک را تعیین نمی کنند. بسیاری از کودکانی که در محیط‌های سخت بزرگ می‌شوند، انعطاف‌پذیری پیدا می‌کنند و در بزرگسالی رشد می‌کنند.